Wayta Monzón over creativiteit, cultuur en balans vinden

1 januari 1970

Dit is Wayta Jay - een creatief powerhouse, gevormd door ritme, cultuur en hart. Als senior artdirector, fotograaf en moeder beweegt ze zich moeiteloos tussen het tastbare en het digitale, de natuur en de stad. Met roots in Suriname, Indonesië en Papua, plus een leven in Amsterdam, creëert Wayta met intentie, aandacht en ziel - of ze nu achter de camera staat of thuis dansjes doet met haar dochter Dela.

– Wie is Wayta?

Ik ben Wayta. Soms artdirector, soms fotograaf, soms contentmaker. Maar altijd moeder :) Ik woon in Amsterdam met mijn man Pete Philly en onze dochter Dela. Die hebben we trouwens vernoemd naar De La Soul - we zijn allebei groot fan.

– Vertel eens wat meer over je achtergrond

Ik ben een mix van culturen: mijn vader komt uit Suriname, mijn moeder uit Indonesië, en volgens een DNA-test ben ik ook nog voor 44% Papoea. Dus officieel ben ik een Caribisch-Aziatisch-Polynesische cocktail. Met de zon in m’n ziel. Ik ben geboren en getogen in Den Haag, maar mijn jeugd was allesbehalve doorsnee-Nederlands. We spraken thuis Engels (dankzij mijn diplomatenfamilie), en ik spreek ook een beetje Bahasa en Sranang Tongo. Ik ben echt een zonnekind. Elke winter plan ik een trip naar de zon om die donkere maanden hier door te komen. Toch is Amsterdam de enige plek in Nederland waar ik echt wil wonen. Ik heb art direction gestudeerd aan de kunstacademie, met fotografie als bijvak, en daar begon m’n carrière. Ik voelde me in die tijd totaal niet vertegenwoordigd in de Nederlandse reclame- of modewereld, dus vertrok ik naar New York om te werken bij The Source Magazine.

– Je achtergrond is een kleurrijke mix van culturen en invloeden. Hoe heeft dat je gevormd?

Mijn familie heeft me op alle mogelijke manieren gevormd. Met twee architecten als ouders en een oma die modejournalist was, zat esthetiek er al vroeg in. En met een opa in het diplomatieke circuit leerde ik van jongs af aan hoe je een ruimte -of een cultuur- aanvoelt, nog vóór je überhaupt over ‘identiteit’ nadenkt.

De ouders van mijn vader wonen in het hart van het Surinaamse binnenland, terwijl mijn eigen leven zich juist afspeelt tussen stadse chaos en culturele kruispunten. Ik groeide op tussen allerlei mensen, plekken en perspectieven. Dat heeft me gevormd tot een creatieve kameleon, een alleskunner met een hoofd en hart vol indrukken.

“Ik groeide op tussen allerlei mensen, plekken en perspectieven."

– Op je website zeg je: ‘Ik besta tussen het tastbare en het vluchtige, het natuurlijke en het grootstedelijke, street culture en couture’. Wat trekt je zo aan in die mix?

Door mijn achtergrond ben ik van jongs af aan blootgesteld aan allerlei invloeden. Dat zie je terug in alles wat ik maak. Ik vind het iets magisch hebben om het ruwe te combineren met het verfijnde, het uitgesprokene met het subtiele. Het gaat om balans in de chaos, en die vertalen naar beeld, stijl of verhaal. Juist dat contrast daagt me uit om anders te denken en iets te maken dat écht eigen is. Dat is wat me drijft.

– Wat betekent creativiteit voor jou?

Alles. Zodra ik iets moet doen dat níet creatief is -administratie, e-mails, planningen- lijkt de tijd stil te staan. Minuten voelen als uren. En ik ben een ster in uitstellen, dus als er ook maar een creatieve afleiding in de buurt is dan ben ik weg. Creativiteit is geen franje, het is brandstof. Daarom vind ik dat het bij iedereen hoger op de agenda mag staan.

"Ik zie overal inspiratie: in mensen, in kleine momenten, in details. En dat maakt het lastig om ‘uit’ te staan."

– Hoe vind je de balans tussen werk en gezin?

Ik heb mijn bedrijf in 2008 ingeschreven. Eerlijk gezegd ben ik nog steeds aan het uitvinden hoe die balans werkt. Wat m’n grenzen zijn, wat het ritme is dat bij ons past. Ik zie overal inspiratie: in mensen, in kleine momenten, in details. En dat maakt het lastig om ‘uit’ te staan. Ik wil creëren, maar ook écht aanwezig zijn voor de mensen van wie ik hou. Dus ik ben kleine dingen aan het veranderen. Zoals: geen telefoon meer in de slaapkamer. Zodat de eerste ‘goedemorgen’ naar mijn man gaat, niet naar mijn scherm. En in het weekend gooi ik al m’n social apps van m’n telefoon. Iedere maandag zet ik ze dan weer terug. Zo reset ik mezelf.

– Waar kijk je naar uit dit jaar?

Sinds ik moeder ben, zijn mijn doelen verschoven. Ik focus me meer op werk waar ik echt blij van word. Ik zeg vaker ‘nee’. Er komen mooie projecten aan (kan er nog niks over zeggen), en ik heb zin in een paar bruiloften van mensen die me dierbaar zijn. En ik hoop dit jaar wat meer te reizen. Ik heb nog geen plannen, maar het kriebelt wel.

“Dus ik ben kleine dingen aan het veranderen. Zoals: geen telefoon meer in de slaapkamer. Zodat de eerste ‘goedemorgen’ naar mijn man gaat, niet naar mijn scherm."

– Wat inspireert je op dit moment?

Klinkt misschien cliché, maar het is écht waar: mijn dochter heeft alles veranderd. Ze leert me zeveel over mezelf. Hoe ik een betere versie van mezelf kan zijn. Hoe ik er echt kan zijn als moeder. En hoe ik m’n bedrijf met meer focus kan runnen. Ze houdt me scherp. Ze zorgt ervoor dat ik keuzes maak die kloppen met wie ik wil zijn, niet met wat ‘moet’ of wat anderen doen. Dankzij haar maak ik bewustere keuzes. Ik focus beter. En ik leef met meer intentie, in mijn werk, maar ook in wat ik consumeer.